Leersumse Veld

Afrastering langs de N226

Pitstop te paard

Grondwaterstand

Waar is het Ruitervignet geldig

Bestel vandaag nog je Ruitervignet UH 2025

De herfst is weer begonnen! Regenachtige periodes wisselen zich af met zonnige dagen, waarop je er met je paard op uit kan. Dankzij de ruiters en menners die het Ruitervignet hebben aangeschaft, hebben we ook na de zomer diverse werkzaamheden kunnen uitvoeren.

Graag nemen we je in deze nieuwsbrief mee in het laatste nieuws rondom het Ruitervignet Utrechtse Heuvelrug (UH).

Lees de Ruitervignet nieuwsbrief van oktober hier

Dankzij de ruiters en menners die het Ruitervignet UH hebben aangeschaft, was het mogelijk om ook na de zomer diverse werkzaamheden uit te voeren. Veel dank voor jullie bijdrage!

Zuylensteinse bos

Vanaf 17 september werd er in het Zuylensteinse boste Leersum hard gewerkt aan het opknappen van de ruiterpaden. Vooral het pad tussen knooppunt 94 en 95 heeft een metamorfose ondergaan. Van een paadje van nog geen meter breed is het pad nu zeker 2 meter breed geworden. Door het verbreden is de begroeiing ook teruggedrongen.

Het is wel handig om niet alleen in het midden van het pad te rijden, maar lekker af te wisselen in ook links en rechts rijden: dit helpt ook om het dicht groeien tegen te gaan.

Structureel snoeiwerk staat hier ook op de planning – in dit artikel lees je meer over werkzaamheden en onderhoud. Merk je dat paden eerder aan het dichtgroeien zijn? Meld dit dan via het Meldingenformulier op NPUH.nl.

Tussen knooppunt 94 en 95: oude situatie

Tussen knooppunt 94 en 95: nieuwe situatie

Hevige regenval

Het onderhoud was nodig nadat er door hevige regenval veel erosie was ontstaan. De paden in het Zuylensteinse Bos en Amerongse Bos hebben nogal wat hoogteverschillen, waardoor ze meer erosieschade oplopen bij extreem weer. Wanneer er een melding wordt gedaan via het Meldingenformulier, gaat de opzichter op pad om de schade te inspecteren en in te schatten wat er eventueel nodig is aan materieel, arbeidstijd en budget om de schade te herstellen. Indien nodig wordt de aannemer ingepland.

Amerongse Bos

Gelijktijdig met het herstel in het Zuylensteinse Bos zijn diverse paden in het Amerongse Bos opgeknapt. De Kalvertong bijvoorbeeld (knooppunt 117-114) heeft er sinds de vorige onderhoudsbeurt goed bij gelegen, maar door een paar stortbuiten kort op elkaar begon deze heuvel weer af te brokkelen.

Ook het pad tussen Overberg en Amerongen, knooppunt 102-101, had aandacht nodig. Daarnaast zijn watergaten op de route open gemaakt en diverse plekken met kleine erosieschade aangepakt. Binnen drie dagen werk zagen de paden er weer naar wens uit. Op www.paardrijdeninutrecht.nl is de planning van het onderhoud te zien op een kaartje.

Nieuw (gedeeld) pad in Rhenen

Door het wegvallen van een ruiterpad in Prattenburg hebben ruiters/menners vanuit Rhenen minder uitrijmogelijkheden. De oversteek naar het bos boven Elst kost enige moeite omdat men echt door het dorp Elst moet. Stichting Ruiteren en Mennen is dan ook druk in overleg met gemeente Rhenen en landgoederen om de uitrijmogelijkheden boven Rhenen te vergroten. Positieve ontwikkeling is dat de gemeente Rhenen ermee heeft ingestemd dat over enige tijd een wandelpad ook ruiterpad wordt. Dus dat wordt een gedeeld pad. Het ligt tussen knooppunt 139 en 140 (zie kaartjes).

Ook deze werkzaamheden werden gedaan:

Leersum

Bij Leersum is grondwerk uitgevoerd. Hierbij zijn erosiegeulen geëgaliseerd, waterafvoergaten opengemaakt en zijn op sommige plekken de paden breder gemaakt.

Baarn

Naar aanleiding van een melding is er in het Baarnse Bos op diverse plekken gesnoeid.

Hele gebied

In het gehele gebied zijn er in de laatste weken sleeprondes uitgevoerd, waardoor de paden zijn geëgaliseerd. het Utrechts Landschap heeft op haar terreinen zelf het onderhoud uitgevoerd, met ondersteuning vanuit het Ruitervignet UH.

Werkzaamheden efficiënt inplannen

De onderhoudswerkzaamheden zijn mogelijk dankzij degenen die het Ruitervignet UH hebben aangeschaft. Zij zorgen ervoor dat er budget is om de werkzaamheden uit te voeren – het beschikbare budget is immers afhankelijk van het aantal mensen dat een vignet koopt.

Per deelgebied wordt onderhoud structureel ingepland. Waar nodig worden meldingen los opgepakt, zoals met de erosieschade. Ook wordt gekeken hoe werkzaamheden kunnen worden gecombineerd, zodat de aannemer meerdere klussen in een gebied gelijktijdig kan uitvoeren.

Het kan dus gebeuren dat een melding later wordt opgepakt, om zo efficiënt mogelijk om te gaan met het beschikbare budget.

We hopen dat dankzij de ruiters en menners die het Ruitervignet UH kopen het budget hetzelfde blijft of groeit bij meer deelnemers, zodat we de komende jaren steeds beter het onderhoud kunnen uitvoeren. Samen kunnen we de slag van onderhouden naar verbeteren maken!

Terug naar het Ruitervignet nieuws

Landgoed Pijnenburg beslaat ruim 350 hectare bos en natuur en vindt zijn oorsprong in 1650. Al sinds de 14e eeuw was de naam Pijnenborgh voor deze locatie bekend. Sinds 1860 is het landgoed eigendom van de familie Insinger. Het huidige beheer is in handen van de zesde generatie. De vijfde generatie bewoont het Huis Pijnenburg, dat een beschermd rijksmonument is en omgeven wordt door een park, dat een groen rijksmonument is.

Door: Marjolein van Unen

De huidige landgoedeigenaar Per Insinger vertelt: “Misschien ken je het landgoed van een uitje naar de Lage Vuursche. De bossen van Pijnenburg liggen aan de oostzijde van het dorp. Deze prachtige bossen zijn het drukstbezochte recreatiegebied van de provincie Utrecht. Wellicht ken je Pijnenburg ook van het Klimbos Lage Vuursche of het Theehuis ’t Hooge Erf. Hier bevinden zich twee enorme parkeerplaatsen, waar je gemakkelijk je trailer kunt parkeren om met je paard over de ruiterroutes door de mooie bossen te rijden. Het landgoed is opengesteld voor wandelaars en er liggen behalve ruiterroutes, ook routes voor MTB-ers en wandelroutes voor wandelaars.”

“Er lopen diverse mooie zandpaden over het landgoed waar je met het Ruitervignet UH gebruik van kunt maken. De vele ruiterroutes zijn zodanig aangelegd dat ze zo min mogelijk kruisen met andere routes. Er zijn, gezien de drukte, geen paden voor menners beschikbaar. Vanuit het Theehuis ’t Hooge Erf (parkeren rechtsachter het gebouw) kun je te paard nagenoeg alle routes in de omgeving bereiken.”

Paarden op het landgoed

De familie Insinger heeft geen traditie in de ruitersport anders dan van louter recreatieve aard, maar zij dragen de hippische sport een bijzonder warm hart toe.

“Al vanaf heb begin van het landgoed in 1650 zijn er altijd paarden geweest. Ze werden eerst ingezet om te werken op het landgoed, om rijtuigen naar de stad te trekken, de ploeg te trekken op de akkers of om bomen uit het bos te slepen.

Bij het Huis Pijnenburg stond altijd een koetshuis, waar paarden en koetsen werden gestald en waar de koetsier bovenin het gebouw woonde. Tegenwoordig worden de stallen gebruikt voor het opslaan van bosmachines en tractoren. Paarden hebben altijd een belangrijke rol op het landgoed gespeeld, en tegenwoordig maakt de ruitersport daar uiteraard ook deel van uit.”

Ruiterroutes verbinden

“Toen wij de ruiterroute aanlegden, was er eigenlijk alleen maar één route over het landgoed. Dat was niet zo heel veel route. Het landgoed gaf eigen ruiterpenningen uit. Met die opbrengsten konden wij de paden net kostendekkend onderhouden. Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug (NPUH) heeft ons gevraagd mee te doen aan het ruitervignet en het netwerk over het gehele Nationale Park.

Het mooie was dat je deze kon gaan verbinden en dat het landgoed een schakel werd werd tussen Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten en de bossen van de gemeente Soest. Zodat uiteindelijk al die kilometers met elkaar werden verbonden. Onze ruiterroute is echter alleen voor te paard; menners zijn niet onze doelgroep en mennen op onze ruiterroutes is dan ook niet toegestaan.

Een nieuw vignet, daar moeten de ruiters misschien nog aan wennen. De landgoedeigenaren vinden het Ruitervignet UH een uitkomst voor de ruiters. Voor het landgoed Pijnenburg levert het beschikbaar stellen van de ruiterroutes verder niets op, anders dan dat wij hopen te kunnen rekenen op goodwill en sympathie van gebruikers en overheden.

Wat voor ons wel belangrijk is, is dat het vignet ontzorgt. Er zijn duidelijke afspraken gemaakt met de Provincie en het NPUH. Zij zorgen voor de begaanbaarheid van de paden, zij snoeien en verwijderen omgevallen bomen en afgebroken takken. En last but not least: door het vignet is de aansprakelijkheid en boomveiligheid geregeld. Zij zijn aansprakelijk als het toch mis mocht gaan. Zonder deze afspraken zouden wij de ruiterpaden hebben moeten afsluiten, omdat de wettelijke aansprakelijkheid op een landgoed als Pijnenburg zou drukken. Dus zonder het Ruitervignet UH zouden de ruiterpaden op landgoed Pijnenburg zijn verdwenen, tegen onze wil in.”

Leuke plekjes

“Vanaf Theehuis ’t Hooge Erf, richting Kasteel Drakenstein, zie je langs de Hoge Vuurscheweg diverse grafheuvels. Vier stuks, waarvan één op het terrein van het landgoed. Je zal geen bordje zien, maar het is een duidelijk herkenbare, omgekeerde soepkom midden in het bos, zonder begroeiing. Dit is een rijksmonument.

In de omgeving van Pijnenburg rijden impliceert dat je in de buurt bent van zes historische buitenplaatsen in de gemeente Baarn: Paleis Soestdijk, Klein Drakenstein, Kasteel Drakenstein, Kasteel Groeneveld, Kasteel de Hoge Vuursche en Buitenplaats Pijnenburg. Daarom wordt de gemeente Baarn ook wel ‘Vorstelijk Baarn’ genoemd.”

Honden uitlaten

“Op het landgoed zijn verschillende omheinde uitlaatgebieden voor honden. Om zowel de ruiters als de professionele uitlaatservices tegemoet te komen, heeft Pijnenburg een drietal omheinde uitlaatterreinen gecreëerd. Hierbinnen kunnen de honden vrij rondlopen, tegen betaling. Dit zorgt ervoor dat er minder conflicten tussen loslopende honden en paarden op Pijnenburg zijn. Dit merkten we na het creëren van deze terreinen. Op de rest van het landgoed is het verplicht om honden aangelijnd te hebben.”

“Theehuis ’t Hoge Erf En het is al eerder genoemd, maar Theehuis ’t Hoge Erf heeft een befaamde Paardenbar. Voor het restaurant is er de mogelijkheid om je paard vast te zetten en zelf van een lunch of een drankje genieten. Wil je bij ons op bezoek komen met je paardentrailer, dan is er op de ruime parkeerplaats rechtsachter het Theehuis een apart gedeelte voor trailers. Het ruiterpad steekt hier de parkeerplaats over, dus je zit zo op het pad. Het pad vanaf het Theehuis naar de Zwarte Weg, knooppunt 55 naar 54, loopt door een bos van varens. In het seizoen staan de varens zo hoog als je paard, wat een aparte ervaring geeft.”

Gebruikersgroepen

“Mountainbikers hebben we hier veel. Het landgoed vind dat mountainbikers en paarden slecht samengaan op de smallere paden in het bos, dus hebben we veel gedaan om conflicterende kruispunten te minimaliseren. Het zou kunnen dat het op andere landgoederen minder lastig is. Het blijft oppassen en rekening houden met elkaar.

In 2019 heeft het NIPO een telling gedaan, toen waren er 2,25 miljoen recreatiebewegingen per jaar in de Vuursche. En na de coronaperiode is dit aantal nog toegenomen, de schatting is nu 3,5 miljoen. Wij zoneren ook en hebben geprobeerd om alle bezoekerscategorieën te bedienen. De mountainbikers en fietsers, de mensen met honden, de wandelaars en de ruiters. Een ieder proberen we te faciliteren maar wel te scheiden zodat zij prettig kunnen recreëren op het landgoed.

Wel dient men rekening met elkaar te houden en zeker ook met de natuur, want het is een erg druk gebied. Juist vanwege die drukte is er een terrein tussen Paleis Soestdijk en Den Dolder dat alleen is opengesteld voor wandelaars, geen fietsers, geen ruiters of mountainbikers. Dat is een rustgebied.”

Terug naar het Ruitervignet nieuws

De Utrechtse Heuvelrug is na de Veluwe het grootste aaneengesloten bosgebied in Nederland. Daar mogen we te paard maar mooi van genieten! Dit gebied hebben we dankzij een zandgrond met heuvels en diverse soorten bebossing. Maar ook veel grind in de grond. Of zijn het toch keien?

Schuivende ijsmassa

In de voorlaatste ijsttijd heeft de toen schuivende massa ijs veel zwerfkeien uit Scandinavië meegenomen. Door de duwende massa is de Utrechtse Heuvelrug ontstaan, want de bodem werd omhoog gestuwd en vormde een zandrug van 50 kilometer lang in het landschap. Op deze zandige heuvels ontstonden bossen.

De Utrechtse Heuvelrug heeft meerdere toppen boven de 50 meter, waarvan de bekendste voor ruiters en menners de Amerongse Berg is. Deze berg van zeker 69 meter ligt op knooppunt 109 in het Amerongse Bos.

Smeltwater en zand

Hoe kan het dan dat de ene kant van de heuvelrug veel steiler of droger/zanderiger is als de andere kant? Door het afzetten en eroderen van grond door smeltwaterstromen en later door harde wind die zand afzette. Dat gebeurde bijvoorbeeld in het gebied van Den Treek, waar het zanderig (en de paden dus droger).

Zonder de ijsstijd geen Utrechtse Heuvelrug dus, en geen mooie heuvelachtige paden. Maar wel met keien. Af en toe zit er een exemplaar bij die je te paard beter kan ontwijken, zo groot.

Zwerfkeien

Een mooi voorbeeld van zwerfkeien is de kei in Amersfoort. Een rijke inwoner van Amersfoort, Everard Meyster, heeft er in 1661 voor gezorgd dat een kei vanaf de stuwwal de stad in is gerold. In ruil voor veel bier is men aan de slag gegaan.

Na enkele jaren schaamde men zich wel voor deze ludieke actie, en werd de kei begraven. In 1903 is de Kei weer bovengronds gekomen en sinds 1932 staat de Kei aan de Stadsring. Door dit verhaal heeft Amersfoort nu de geuzennaam Keienstad.

Ook Doorn is eigenaar van zijn eigen kei op sokkel sinds 1935, de Doornse Kei (zie foto hierboven). Dit was vroeger een publiekstrekker waarvoor betaald werd om te bekijken. Ook Leersum, Rhenen, Soest en Hilversum hebben ieder hun eigen grote kei.

Het Zwerfstenen Eiland te Maarn heeft een mooie collectie staan. Deze kwamen bovengronds toen de zandafgraving in opdracht van de Nederlandse Spoorwegen plaats vond. Het zand werd gebruikt voor de aanleg van spoorbanen.

Zo is ook Kwintelooijen ontstaan, als zandafgraving. De naam Kwintelooijen is afgeleid van de families Kwint en Looijen die samen een twee onder een kap woning hadden aan de Oude Veensegrindweg.

Onderdeel van de Utrechtse Heuvelrug

Ik heb ze liever op een sokkel in plaats van onder de voeten van mijn paard zou je denken. Want doordat de toplaag van zand wegspoelt, zit je soms op de laag met keien. De keien horen echter bij de geschiedenis van de Utrechtse Heuvelrug en zitten in de grond.

Door onderhoud kan erosie worden voorkomen of hersteld, waardoor je geen last van de keien hoeft te hebben. Helemaal weg gaan ze echter niet, ze maken deel uit van ‘onze’ Utrechtse Heuvelrug.

Terug naar het Ruitervignet nieuws

• Er op de Utrechtse Heuvelrug veel Rhodondendrons te vinden zijn? Dit zijn grote donkergroene struiken die witte, roze of paarse bloemen krijgen. De struiken kunnen meters hoog worden. De reden dat ze zo veel te vinden zijn is dat ze vroeger door landgoedeigenaren als brandvertragende haag werden gepland. De Rodondendron is wat wax-achtig en brand daardoor slecht. Daarnaast is het een mooi gezicht, zo’n rij bloeiende Rhodondendrons.

• Je ook het Ruitervignet UH nodig hebt als je met je paard te voet op pad gaat? Wandelen met je paard is een leuke afwisseling, maar ook dan wil de terreineigenaar dat je op het paardenpad blijft. En om het pad te gebruiken heb je het vignet nodig.

• Je zelf kan helpen om erosieschade te voorkomen? Meld via het Meldingenformulier volle watergaten en beginnende erosie. Deze worden dan niet gelijk opgepakt als het niet hoeft, maar toegevoegd aan de informatie voor het strucurele onderhoud wat op een later moment wordt uitgevoerd.

• Als de aannemer met de trekker het bos in gaat, er een haak aan de trekker zit waarmee hij de grond los kan trekken? Op een plek waar water blijft staan op het pad, trekt hij met de haak een streep. Hierdoor wordt de watervasthoudende laag kapot gemaakt, en het water kan weer verder de grond in. Daardoor nemen watergaten die vol zand zitten alsnog water op en kan het water zakken.

• Er een nieuwe sleepronde voor het hele gebied staat gepland voor begin 2025?

• De stands en picknicktafel bij Mas Montagne te Amerongen in de maak zijn? Dit wordt een nog mooier punt dus om te paard pauze te houden.

• Bij knooppunt 103 te Amerongen het omheinde proefveld is vergroot? De definitieve situatie is ten tijde van het opmaken van de nieuwsbrief onbekend, mogelijk wordt het eerste stukje paardenpad van 103 naar 102 aangepast. Hou paardrijdeninutrecht.nl in de gaten.

Terug naar het Ruitervignet nieuws

De ruiters en menners die een Ruitervignet UH aanschaffen, maken het mogelijk voor stichting Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug (NPUH) om de paardenpaden te onderhouden. Hierdoor kunnen de paden opengesteld blijven door de terreineigenaren die meedoen met het Ruitervignet UH.

De werkzaamheden die door het Ruitervignet UH worden uitgevoerd, kunnen worden onderscheiden in twee soorten:

1. Structurele werkzaamheden
2. Werkzaamheden o.b.v. meldingen

1. Structurele werkzaamheden

Onder structurele werkzaamheden vallen:

• snoeiwerk: het verwijderen van hinderlijke, laaghangende takken en takken die over de paden groeien (heesters / struiken);
• grondwerk: het aanleggen van waterafvoergaten, het afschepppen van modderplekken, het onderhoud en herstel van paden en het slepen van paden.

2. Werkzaamheden o.b.v. meldingen

Wil je een melding doen m.b.t. het onderhoud van de paden of gevaarlijks situaties? Doe dat dan via het Meldingenformulier op de website van NPUH.nl, zodat de informatie bij de opzichter terecht komt. Hij bekijkt de melding, bezoekt de betreffende locatie en voert waar nodig (herstel)werkzaamheden uit.

Inhaalslag

In 2022 is het Ruitervignet UH begonnen met het herstel en onderhoud van de paardenpaden. Daarvoor werd dat nauwelijks gedaan, waardoor er sprake was van veel achterstallig onderhoud. Voor het wegwerken van de grootste problemen kon het Ruitervignet UH in 2022 gebruik maken van een eenmalige subsidie van de Provincie Utrecht.

Na het wegvallen van deze subsidie is het onderhoud en herstel van de paden geheel afhankelijk van de opbrengst van het Ruitervignet. Met andere woorden: het aanschaffen van een Ruitervignet maakt onderhoud van de paardenpaden mogelijk. En dat is belangrijk, want alleen als de paden veilig begaanbaar zijn, mogen ze open blijven. En hoewel er al veel werk is verzet, zijn we nog steeds bezig met een inhaalslag.

Vier deelgebieden

De paden die binnen het Ruitervignet UH vallen, zijn onderverdeeld in vier deelgebieden. De structurele werkzaamheden worden per deelgebied uitgevoerd – elk jaar een ander gebied. Op deze manier is elk gebied om de drie jaar aan de beurt voor groot onderhoud. Werkzaamheden o.b.v. meldingen worden wel doorlopend opgepakt.

Deelgebied 1 – De Vuursche: Baarn / Soest / Hilversum / Maartensdijk

In 2023 is in dit gebied een grote onderhoudsronde met structurele werkzaamheden geweest. Hierbij is snoei- en grondwerk gedaan, waarbij is gewerkt aan het herstel en onderhoud van de paden. De volgende grote onderhoudsronde in dit gebied staat gepland voor 2026. In de tussentijd worden in dat gebied alleen nog (herstel)werkzaamheden uitgevoerd o.b.v. meldingen.

Deelgebied 2 – Austerlitz: Zeist / Austerlitz

Dit voorjaar is er een grote snoeironde geweest en grondwerk uitgevoerd, als onderdeel van de structurele werkzaamheden. Er zijn waterafvoergaten gemaakt, modderplekken van pad afgeschept, grond en zand wat daar vanaf komt is gebruikt om paden te herstellen en paden zijn gesleept.

Deelgebied 3 – Kaapse bossen: Doorn / Leersum / Maarn

In dit gebied is de afgelopen tijd gesnoeid n.a.v. meldingen. Ook zijn vanwege meldingen een aantal paden opgeknapt en voorzien van watergaten. Structureel snoei- en grondwerk staat in dit deelgebied gepland voor 2025.

Deelgebied 4 – Amerongse berg: Veenendaal/Amerongen/Elst/Rhenen

Structureel snoei- en grondwerk in dit deelgebied staat gepland voor 2026. We signaleren dat veel meldingen uit dit gebied komen. Deze pakken we op. De verwachting is dat de meldingen na 2026 afnemen omdat het groot onderhoud dan is gepleegd.

Planning structurele werkzaamheden per deelgebied

Let op: wil je een melding maken m.b.t. het onderhoud van paden of een gevaarlijke situatie, doe dat dan via dit Meldingsformulier. Berichten die worden geplaatst op Facebookpagina’s of andere kanalen komen niet bij de opzichter terecht, met als gevolg dat ze niet worden opgepakt.

Extra snoeiwerk

In de deelgebieden Kaapse bossen en Amerongse berg is dit jaar al veel gesnoeid. In Doorn zijn er al paden open gesnoeid. Door het extreme weer groeit alles hard en worden paden snel smal. Het snoeien rond Leersum staat voor 2025 gepland.

Normaal wordt grondig gesnoeid met het groot onderhoud, de vraag is of dat dit jaar voldoende zal zijn. Dit hangt af van het beschikbare budget – hierin moeten keuzes worden gemaakt. Waar nodig worden stukken dit jaar gesnoeid en anders meegenomen in de ronde van voorjaar 2025, zodat klussen voor de aannemer worden gebundeld.

Herstelwerk na regenval

Door de harde regenval treed er vaker erosie op. Het grind wat in de zandlagen van de stuwwal zit komt steeds meer naar de oppervlakte. Wanneer hier meldingen over worden gedaan, bespreken de opzichter van het Ruitervignet UH en de aannemer samen wat er voor nodig is om een pad te herstellen en wanneer dit uitgevoerd kan gaan worden. Dat laatste wordt bepaald door budget, weersomstandigheden en prioritering naar onveiligheid.

Werkzaamheden efficiënt inplannen

De onderhoudswerkzaamheden zijn mogelijk dankzij degenen die het Ruitervignet UH hebben aangeschaft. Zij zorgen ervoor de werkzaamheden uitgevoerd kunnen worden – het beschikbare budget is immers afhankelijk van het aantal mensen dat een vignet koopt.

Per deelgebied wordt onderhoud structureel ingepland. Waar nodig worden meldingen los opgepakt, zoals met de erosieschade. Ook wordt gekeken hoe werkzaamheden kunnen worden gecombineerd, zodat de aannemer meerdere klussen in een gebied gelijktijdig kan uitvoeren.

Het kan dus gebeuren dat een melding later wordt opgepakt, om zo efficiënt mogelijk om te gaan met het beschikbare budget.

We hopen dat, dankzij de ruiters en menners die het Ruitervignet UH kopen, het budget hetzelfde blijft of groeit bij meer deelnemers, zodat we de komende jaren steeds beter onderhoud kunnen uitvoeren. Samen kunnen we de slag van onderhouden naar verbeteren maken!

Utrechts Landschap

NPUH laat de werkzaamheden uitvoeren door lokale aannemers, behalve op paardenpaden op het terrein van gemeente Soest en Utrechts Landschap. Deze terreinbeheerders krijgen naar rato een tegemoetkoming in de kosten en voeren de onderhoudswerkzaamheden zelf uit.

Utrechts Landschap heeft paden bij Driebergen (Noordhout), Doorn (Moersbergen, Stameren, Sandenburg), Leersum (Dartheide, Hoge Ginkel, Breeveen), Amerongse bos, Zeist (Zeisterbos, Heidestein, Kozakkenput), De Bilt (Beerschoten, Panbos, de Leyen, Beukenburg, Ridderoordse Bos), Lage Vuursche (Maartensdijkse bos). In deze gebieden is de afgelopen tijd gesnoeid en zijn paden gesleept en geëgaliseerd.

Bestel je Ruitervignet UH 2025

Pauzeplekken

Er zijn diverse pauzeplekken in de regio waar je een drankje kan doen, een ijsje of warme choco kan halen en voor je paard een stuk gras of water. We lichten er een paar uit.

Vuursche: Restaurant de Paddestoel

Locatie: Tussen knooppunt 70 – 71, Vuursche Dreef 180 Hollandsche Rading

Aan de zijkant van het terras ben je welkom met je paard. Hier sta je mooi rustig en direct naast een deur waar je bij de bar komt om te bestellen of betalen. Het leuke is dat er een aanbindplaats is, halsters hangen klaar. Bovendien is er een overdekt zitje en een bak met ijsjes binnen handbereik.

Amerongen: Mas Montagne

Locatie: Bij knooppunt 108, Veenseweg 28 Amerongen

Midden in het bos op de Amerongse Berg ligt de uitspanning Mas Montagne. Je kunt er lekker koffie drinken, al dan niet vergezeld door huisgemaakte taart of een borrelplank. Aan de voorzijde van het restaurant is een groot grasveld. Aan de zijkant van het restaurant, richting knooppunt 106/ de berg op, kan je staan en is een apart terras waar je kan zitten.

En…. begin september 2024 start de bouw van paddocks en aanbindmogelijkheden voor paarden. De planning is dat dit medio september klaar is. Er komt ook een watervoorziening bij. Dus terwijl de ruiters/menners rusten krijgen ook de paarden hun welverdiende rust.

De nieuwe voorzieningen zijn mogelijk gemaakt door Mas Montagne met sponsoring door Van Vliet Duurzaam Hout en Stichting Hippisch Toerisme.

Wellicht dat er binnenkort ook een pauzeplaats te Doorn bij komt, dat lees je in de volgende nieuwsbrief. Wist je dat je deze punten vind op de website PaardrijdeninUtrecht.nl ? Wil je er eentje toevoegen, mail gerust via RuiterenenMennenUtrecht@outlook.com.

Extra doorsteek in Rhenen

Er zijn ontwikkelingen te melden in Rhenen. Er is na overleg op het gemeentehuis met de boswachter en beleidsadviseur in het veld gekeken naar de mogelijkheden en knelpunten. Dit is gedaan door een aantal ruiters en de boswachter.  De wens is om wat echte ruiterpaden erbij te krijgen, echter is de gemeente niet de eigenaar van alle grond in het bos bij Rhenen dus zal hier verder overleg over moeten plaats vinden.

Wel heeft de gemeente het voorstel om de extra doorsteek van ong. 300 meter langs de Leemkuil te realiseren uitgewerkt en besproken met de wethouder. Deze doorsteek tussen de knooppunten 141-139 maakt het mogelijk maken om vakantiepark de Thijmse Berg te vermijden en toch een rondje te kunnen rijden, omdat hiermee twee ruiterroutes met elkaar verbonden worden. Momenteel is dit enkel een wandelpad. Fietsers zijn hier niet welkom.

De wethouder is akkoord gaat met het openen van deze doorsteek voor ruiters. Wel verwacht hij dat hier verantwoordelijk gebruik van zal worden gemaakt. Zoals jullie weten is het een smal pad wat met andere gebruikers gedeeld zal moeten worden. Het is dus zeker geen galoppeer-pad. Hopelijk geeft dit ruiters echter wel net iets meer opties om veilig en ontspannen een rondje te kunnen rijden in de gemeente. Als het pad geopend is, komt er een bericht.

Er zijn ook waarschuwingsborden geplaatst bij de oversteekplaatsen op de Autoweg.

We zien dit als een mooi startpunt voor verdere ontwikkelingen. Meer uitbreiding zal moeten komen vanuit contacten met de diverse grondeigenaren, waarvan bijvoorbeeld landgoed Remmerstein meeste uitbreidingsmogelijkheden zou bieden. Wordt vervolgd.

Snelfietspad Amerongen – Veenendaal

De provincie Utrecht zet in op snel woon – werkverkeer met de fiets, en wil daarom bestaande fietspaden verbreden. Zo ontstaat er een netwerk aan zogenaamde Doorfietsroutes, waarbij tussen verschillende steden een snelfietspad ligt.

Het snelfietspad dat gepland was tussen Soest en Hilversum zou over het paardenpad langs Paleis Soestdijk gaan, waardoor het mooie brede paardenpad tegenover Stal Laseur een smaller pad zou worden. Door diverse bezwaren is de aanleg gestopt, nadat er wel grondwerk en houtkap was uitgevoerd. En is het paardenpad weer paardenpad.

Eenzelfde situatie doet zich voor op de Veenseweg tussen Amerongen en Veenendaal. Paardrijden gebeurt momenteel op de huidige beheersweg, het fietspad ligt er langs. In het nieuwe plan wordt dit omgekeerd: het fietspad wordt breed gelegd op de huidige beheersweg en ontdaan van de toplaag, waarna het wordt aangepast naar een zandpad voor de paarden.

Er blijven wel een aantal kruisingen fietspad – paardenpad, zoals het nu ook is.

Er loopt nu ruim 2 jaar een overleg met de projectmanager van de provincie en de Stichting Ruiteren en Mennen Utrechtse Heuvelrug en lokale ruiters Janet en Serge. Punten als veilige oversteekplaatsen, ruw genoeg beton op de oversteekplaatsen en aflopende zijkanten, zichtlijnen, ondergrond, het open houden en communicatie tijdens de werkzaamheden, het breed genoeg houden van het zandpad voor menners zijn gespreksonderwerpen.

Het project ligt nu stil omdat er op 3 punten nadere informatie moet worden ingewonnen door de provincie om het ontwerp verder te kunnen detailleren. Als het uitvoeringsontwerp er ligt, gaan we verder met het gesprek en we hopen op een mooi resultaat.

De wolf op de Utrechtse Heuvelrug

In korte tijd zijn er meerdere incidenten geweest met een wolf in het bosgebied van de Utrechtse Heuvelrug. De provincie Utrecht, gemeenten Leusden, Zeist, Woudenberg en Utrechtse Heuvelrug roepen inwoners en bezoekers op om zeer voorzichtig te zijn in het bosgebied Utrechtse Heuvelrug. Het dringende advies is om in de genoemde gemeenten de bossen niet met jonge kinderen en loslopende honden in te gaan.

Provincie Utrecht heeft een pagina opgestelde met veelgestelde vragen en antwoorden over dit onderwerp, ook met betrekking tot paarden. Deze pagina vind je hier.

In 2022 zijn alle bomen met een verhoogd veiligheidsrisico geïnventariseerd en de laatste bomen zijn in 2023 verwijderd. Eind 2023 is begonnen met het opstellen van een boomveiligheidsplan. In dit plan worden de kaders voor de te nemen maatregelen vastgelegd, maar ook de frequentie voor de controle en de wijze van afstemming met eigenaren.

In 2023 zijn ook twee van de drie geplande sleeprondes uitgevoerd. De sleeprondes zijn uitgevoerd in het gehele vignetgebied. De sleeprondes zijn in april en in augustus uitgevoerd. De derde sleepronde stond gepland voor het najaar, maar kon als gevolg van de aanhoudende regenval niet uitgevoerd worden.

Meldingen

Gedurende het seizoen werden er diverse meldingen gemaakt van situaties waarbij de doorgang werd geblokkeerd door bijvoorbeeld omgevallen bomen of overhangend groen, en gevaarlijke situaties. Afhankelijk van de urgentie werd er direct opvolging gegeven aan de meldingen of werden deze toegevoegd aan de geplande onderhoudswerkzaamheden. Ook zijn er meldingen opgelost door terreinbeheerders. Er zijn in 2023 in totaal 80 meldingen binnen gekomen, naast 7 overlastmeldingen en de algemene vragen. Een specificatie van de meldingen zie je hieronder in de grafiek.

Bestedingenoverzicht

Het Ruitervignet UH maakt de openstelling en het onderhoud van het paardenpadennetwerk op de Utrechtse Heuvelrug mogelijk. In 2023 waren de kosten hiervan bijna 95.000 euro, terwijl de verkoop van het vignet zo’n 85.000 euro opleverde. Hieronder een overzicht van de bestedingen in 2023.

Landgoed Maarsbergen omvat ruim 400 hectare bos, natuur en landbouwgrond en vind zijn oorsprong in 1100. Sinds 1882 is het eigendom van de familie Godin de Beaufort. Het huidig beheer is in handen van de vierde generatie, die het Huis Maarsbergen op het landgoed bewoont.

Misschien ken je het landgoed wel van de eventing wedstrijden zoals de jaarlijkse Maarsbergen Horse Trials of het NK Jachtpaarden. Het landgoed heeft voor het publiek afgesloten eventing terrein liggen, maar wedstrijden gaan ook over opengestelde delen van het landgoed. Of wellicht ken je het landgoed van de tv opnames van Heel Holland Bakt of Liefde voor het Landgoed.

En lopen diverse mooie zandpaden over het landgoed waar je met het Ruitervignet UH gebruik van kan maken. En daardoor is er een verbindende route vanaf Dartheuvel en het Leersumse Veld (Leersum) en de Doornse Bossen.

Willemina van der Goes – Petter is zelf een internationaal startende eventingruiter en kasteelvrouwe. In 2021 heeft ze een droom mogen verwezenlijken: starten op de Military Boekelo. De paarden staan gestald op het landgoed. Paardrijden zit dus in haar bloed en is haar passie.

Er zijn altijd paarden geweest

Willemina: “Waarom het landgoed is opengesteld? Dat is met de oprichting van het nationaal park ontstaan. Je kon toen aanspraak maken op subsidies. Ik heb diverse projecten ingediend waaronder die voor het aanleggen van een ruiterroute. Dus paden maken, bewijzering. En dat lukte – wat ik heel leuk vind want ik ben zelf paardengek. Ik heb mijn hele leven al paarden.

Sinds het begin van het landgoed in 1882 zijn er altijd paarden geweest. Ze werden eerst ingezet om te werken op het landgoed, om rijtuigen te trekken naar de stad bijvoorbeeld  of op het bos en op het land. Nu zijn dezelfde stallen in gebruik voor mijn sportpaarden. Paarden hebben altijd een belangrijke rol op het landgoed gespeeld en ik vond de ruiterroute een mooi project.”

Ruiterroutes verbinden

“Toen wij de ruiterroute aanlegden, was het eigenlijk alleen maar een route over het landgoed zelf. Dat was niet zo heel veel route. Het mooie was dat je deze kon gaan verbinden, dat het landgoed een schakel werd tussen Natuurmonumenten in het westen en Staatsbosbeheer in het oosten. Zodat uiteindelijk al die kilometers met elkaar werden verbonden. Mijn ruiterroute is alleen voor te paard, mennen is niet onze doelgroep en het is geen route die makkelijk is voor alle menners.

Een vignet, daar moeten de ruiters blijkbaar aan wennen. Ik vind het Ruitervignet UH een afgeleide van Den Treek. Den Treek heeft natuurlijk een eigen penning en een prachtige uitgestrekte route over het landgoed alleen. En wij (noot: de andere eigenaren met kleinere terreinen) moeten het met elkaar doen.

En dan moeten de ruiters er nog aan wennen dat er, omdat je zo’n prachtige route over de Heuvelrug kan doen, aan bijgedragen moet worden. Voor mij zelf levert het vignet niet veel op, maar het belangrijkste is dat het ontzorgt. Door het vignet is de aansprakelijkheid geregeld, wordt het snoeien gedaan en er worden omgevallen bomen verwijderd.”

Halve rondje Maarn

“Over leuke plekjes: We doen vaak voor de training het ‘halve rondje Maarn’. Dan gaan we de Buurtsteeg op vanaf het landgoed, langs de heide door het bos naar de Maarnse Grindweg. En dan de verharde Maarnse Grindweg terug volgen. Ik vind dit zelf een hele mooie route omdat het qua bodem afwisselend is; je hebt half verhard, bosgrond en verhard. Dat is specifiek iets wat voor sportpaarden belangrijk is. De afstand is precies goed, een half uurtje, stappen draven.

En ik vind het heideterrein altijd een hele mooie plek, omdat ik daar altijd een blik op werp om te zien hoe het met de heide gaat. Is er effect te zien van de maatregelen die we vorig jaar hebben getrokken, bloeit hij dit jaar wel of beter, hoe staan de geklepelde stukken erbij, ligt er nog vuilnis, hoe staat het bankje erbij of moet dat onderhouden worden.”

Paarden hebben voorrang

“Ik ervaar zelf niet zoveel problemen met andere gebruikers. Ik denk dat het duidelijk is dat de paden die ik voor het galopperen gebruik, dat de paarden daar voorrang hebben. En ik ga er vanuit dat de andere mensen, tenminste degenen die ik tegenkom en zich op de ruiterroute bevinden en dat zijn voornamelijk wandelaars, zich heel goed realiseren dat op het ruiterpad de ruiter voorrang heeft. En ik denk dat dat een goede zaak is en duidelijkheid geeft.

Mountainbikers hebben we hier gelukkig niet veel meer, ik vind mountainbikers en paarden slecht samen gaan op de smallere paden in het bos, maar dat hebben we hier dus niet. Ik kan me voorstellen dat het op andere landgoederen op andere plekken wel lastig is, maar bij ons niet (het landgoed is niet opengesteld voor mountainbikers).”