Wist je dat allerlei dieren zich verborgen houden in jouw tuin? Inwoners op en rondom de Utrechtse Heuvelrug leven bijvoorbeeld samen met veelvoorkomende dieren als de eekhoorn en de merel. Maar ook kunnen ze af en toe een vos of steenmarter in hun tuin spotten. Vorig jaar plaatsten Heuvelrugtuiniers voor een actie van de projecten Heuvelrugtuinen en Wild in je Achtertuin wildcamera’s in hun achtertuin. Het resultaat: een tijdelijke fototentoonstelling die laat zien wat er allemaal leeft in je achtertuin. De tentoonstelling reist komende tijd langs verschillende gemeentehuizen op en rondom de Utrechtse Heuvelrug. 

Wildcamera’s

200 inwoners op en rond de Utrechtse Heuvelrug kregen in 2023 een wildcamera in hun tuin. Vier weken lang legden die overdag én ’s nachts elke beweging vast. Zo konden deelnemers ontdekken welke dieren hun tuin gebruiken om te schuilen, eten of slapen. De wildcamera’s fotografeerden uiteindelijk 43 verschillende diersoorten, waarvan 15 soorten zoogdieren en 27 vogelsoorten. Veel geziene gasten waren de egel, muis, eekhoorn, vos en das. Van de vogels vlogen de merel, vink en houtduif het meest voorbij. Een deelnemer vertelt: “We zagen vooral konijnen en vogels, wat ons heeft geïnspireerd om meer planten, struiken en bomen in onze tuin te plaatsen. We willen echt iets doen voor de biodiversiteit en om dieren een fijne plek te geven.”

Fototentoonstelling

De fototentoonstelling toont zeven van de mooiste foto’s van deze dieren in de Heuvelrugtuinen. Deze reist sinds november door de provincie. Bezoekers kunnen hem van 3 juni t/m 1 juli in het huis van de gemeente Rhenen bekijken. De fototentoonstelling is te zien in de centrale hal van het huis van de gemeente. Adres: Nieuwe Veenendaalseweg 75, 3911 MG Rhenen

Vanaf september reist de fototentoonstelling verder langs gemeente Woudenberg, Utrechtse Heuvelrug en De Bilt.

Over Heuvelrugtuinen

Heuvelrugtuinen is een initiatief van Nationaal Park Utrecht Heuvelrug, Natuur en Milieufederatie Utrecht en IVN Natuureducatie en wordt mede mogelijk gemaakt door de steun van diverse partners en sponsoren. Elke Heuvelrugtuin is goed voor de natuur en draagt bij aan voldoende drink- en grondwater. Doordat Heuvelrugtuinen zo natuurvriendelijk zijn, zijn ze beter bestand tegen hitte, droogte en wateroverlast. Zo maak je van jouw tuin een stukje Nationaal Park. Op dit moment zijn er 375 Heuvelrugtuinen, door de hele provincie. Jouw tuin ook omtoveren tot Heuvelrugtuin? Kijk dan op jouwheuvelrugtuin.nl

We krijgen steeds vaker te maken met hevige regenbuien en langere periodes van droogte. Je kunt je tuin, je buurt én de natuur helpen om hiermee om te gaan. Bijvoorbeeld door je regenpijp af te koppelen en het water direct in je tuin te laten lopen. Heb je hulp of advies nodig bij het afkoppelen? Inwoners van gemeente Utrechtse Heuvelrug kunnen vanaf nu gratis een afkoppelcoach inschakelen! De afkoppelcoach denkt met je mee over slimme oplossingen om regenwater op te vangen of te laten wegzakken in je tuin. Zij kunnen ook helpen bij het afkoppelen van je regenpijp.

De afkoppelcoaches zijn opgeleide vrijwilligers die op afspraak bij je langskomen. Ze bekijken samen met jou wat er mogelijk is in jouw tuin. Zo geven ze advies en kunnen – indien gewenst en haalbaar – ook meehelpen bij het uitvoeren van het werk. Denk aan het afzagen van de regenpijp, het aansluiten van een regenton of het aanleggen van een drainagebuis.

Waarom zou je je regenpijp afkoppelen?

Door je regenpijp af te koppelen, voorkom je dat schoon regenwater in het riool verdwijnt. In plaats daarvan laat je het in je tuin de grond in zakken of vang je het op in een regenton. Hiermee help je wateroverlast te voorkomen én zorg je dat je tuin in droge tijden over voldoende water beschikt.

Ervaring vanuit de gemeente

“In de gemeente Utrechtse Heuvelrug werken we al met afkoppelcoaches,” vertelt Anouk Haaxma, wethouder gemeente Utrechtse Heuvelrug. “Ik merk dat inwoners het soms toch lastig vinden hoe ze hun regenpijp goed af kunnen koppelen. Met een beetje hulp zijn inwoners geholpen en is hun woning afgekoppeld. Daarom steun ik dit initiatief van Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug van harte. Afkoppelen is bijvoorbeeld om het schone regenwater direct in de tuinen te laten stromen, in plaats dat het in de riolering stroomt. Dus wil je als inwoner jouw woning afkoppelen, maar weet je niet goed hoe je dit kunt regelen? Schakel dan deze vrijwillige afkoppelcoaches in.”

Ervaring van een bewoner

“Vorig jaar heb ik twee regenpijpen aan de voorkant van mijn huis laten afkoppelen. Wel even spannend, maar het verliep allemaal heel vlot en vakkundig. Het regenwater loopt nu via een slang mijn tuin in i.p.v. naar het riool. Het werkt uitstekend en je hebt veel minder water uit de kraan nodig. Wat een ontzettend goed initiatief! Hoop dat het veel navolging vindt.” Liesbeth, Leersum

Afspraak maken met een afkoppelcoach?

Wil jij hulp en advies bij het afkoppelen van je regenpijp? Stuur dan een e-mail naar: heuvelrugtuinen@dorpennatuur.nl.

Ga voor meer informatie over de afkoppelcoaches naar www.npuh.nl/heuvelrugtuinen/afkoppelcoaches.

Onderdeel van project Heuvelrugtuinen

De afkoppelcoaches zijn opgeleid in 2024, in samenwerking met de gemeente Utrechtse Heuvelrug, de Vereniging voor Dorp en Natuur Amerongen – Leersum en het project Heuvelrugtuinen.

Heuvelrugtuinen is een initiatief van het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug, de Natuur en Milieufederatie Utrecht en IVN Natuureducatie. Met een Heuvelrugtuin dragen inwoners bij aan de versterking van de biodiversiteit in het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug. Denk aan tuinen met minstens 60% beplanting, zonder gif, met schuilplekken voor vogels en insecten, en planten die passen bij de omgeving van het park. Ook het opvangen van regenwater is daar een belangrijk onderdeel van.

Iedereen kan een Heuvelrugtuin maken: met of zonder groene vingers, veel of weinig ervaring, groot of klein budget. Op www.jouwheuvelrugtuin.nl vind je volop inspiratie en praktische tips.

Wil jij jouw tuin (verder) vergroenen en bijdragen aan een groener Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug? Laat je inspireren door bloeiende Heuvelrugtuinen tijdens de derde editie van de Open Heuvelrugtuinen Route!

• Datum: Zaterdag 28 juni
• Tijdstip: 11.00 – 16.00 uur
• Locatie: Diverse tuinen in gemeente Utrechtse Heuvelrug & Soest

Tijdens deze route stellen Heuvelrugtuiniers hun groene tuinen open en delen ze hun kennis, tips en ervaringen. Je ontdekt hoe je jouw tuin kunt omtoveren tot een echte Heuvelrugtuin: minimaal 60% groen, gifvrij, vol inheemse planten en gastvrij voor vogels en insecten. Zo draag je bij aan biodiversiteit, een gezond klimaat en voldoende schoon water!

Wil je op de hoogte blijven en het routeboekje ontvangen?
Meld je hier aan voor het routeboekje

Het project Heuvelrugtuinen is een initiatief van Nationaal Park Utrecht Heuvelrug, Natuur en Milieufederatie Utrecht en IVN Natuureducatie.

Op 24 mei vieren we De Dag van het Nationaal Park met een bijzondere activiteit: de Heuvelrugtuinsafari! Bioloog Luc Hoogestein trekt op deze dag langs verschillende tuinen in de regio om te ontdekken wat er allemaal leeft tussen het groen. Want in jouw tuin gebeurt waarschijnlijk veel meer dan je denkt!

Tijdens deze safari gaat Luc op zoek naar vogels, insecten, planten en andere soorten – en jij kunt meekijken! Zijn bezoekjes aan vier Heuvelrugtuinen worden namelijk gefilmd, zodat we de safari later met iedereen kunnen delen.

Ga zelf ook op safari in je eigen tuin!
De tuinsafari is onderdeel van de Soorten Challenge in het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug (17 t/m 31 mei): een challenge waarbij er zoveel mogelijk soorten worden geteld om zo meer te leren over de soortenrijkdom van het gebied. En er is meer: 9 gemeenten gaan met elkaar de strijd aan om zoveel mogelijk soorten te tellen en de titel ‘Meest biodiverse gemeente van het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug’ te winnen.

Om mee te doen, kun je gebruikmaken van ons handige telformulier: een leuke activiteit voor jong en oud. Tel het leven in jouw tuin – van wilde planten tot vliegende insecten – en ontdek hoe biodivers jouw tuin eigenlijk is!

En het is helemaal fijn als je je waarnemingen doorgeeft via de app ObsIdentify of via www.waarneming.nl.
Zo help je mee aan een beter beeld van de natuur in Heuvelrugtuinen én help je jouw gemeente te winnen.

Download hier het telformulier en ga op ontdekking!

Op zaterdag 10 en zondag 11 mei organiseren we in samenwerking met kwekerij Griffioen en deelnemende tuincentra een mooie kortingsactie op het wild & inheemse plantenassortiment. Heuvelrugtuiniers kunnen dat weekend drie planten kopen voor maar €10,00.

De wild & inheemse planten zijn een belangrijk onderdeel van jouw Heuvelrugtuin. Ze passen bij de omgeving van het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug, zijn beter bestand tegen plagen én trekken vogels en insecten aan. Een Heuvelrugtuin bestaat voor minimaal 60% uit groen en hiervan zijn minimaal vijf planten en/of bomen inheems. Met deze actie creëer je dus heel gemakkelijk jouw Heuvelrugtuin of breid je jouw Heuvelrugtuin uit met de juiste planten.

Hieronder zie je een lijst van deelnemende tuincentra:

• Tuincentrum ’t Vaarderhoogt in Soest
• Tuincentrum Merkens in Langbroek
• Tuincentrum Abbing in Zeist
• Tuincentrum Harkes in Ede
• Kwekerij Groeneveld in Baarn
• Tuincentrum van Ee in Zeist
• Tuincentrum & Hoveniersbedrijf De Driesprong in Ede
• Tuincentrum De Schouw in Houten
• Welkoop in Woudenberg
• Tuincentrum Hartogsveld in Amersfoort
• Tuincentrum de Oude Tol in Wageningen

LET OP: voor deze actie geldt op = op.

Woon je op of rond de Utrechtse Heuvelrug en ben je benieuwd hoe je van jouw tuin een bijenparadijs kunt maken? Met slechts drie simpele elementen maak je jouw tuin al aantrekkelijk voor bestuivers! Leer er meer over tijdens dit interactieve Heuvelrugtuinen webinar op woensdag 7 mei, van 20:00 tot 21:30. Linde Slikboer, van stichting EIS; het Kenniscentrum Insecten van Naturalis, neemt je mee in de wereld van bijen. Leer hoe je deze zoemende vrienden naar jouw tuin kunt krijgen! 

Meld je aan!

Bijen zijn onmisbaar voor de natuur én voor ons! Ze zorgen voor de bestuiving van bloemen, waardoor planten kunnen groeien en bloeien. Dit is niet alleen goed voor de biodiversiteit, maar ook voor onze voedselvoorziening.

Wil jij meer bijen in je tuin én genieten van een kleurrijk, levendig bloemenparadijs? Doe mee met ons inspirerende webinar en ontdek hoe je jouw tuin aantrekkelijk maakt voor deze fascinerende bestuivers!

Wat kun je verwachten?

• Leer alles over de bijensoorten op de Utrechtse Heuvelrug
• Ontvang praktische tips om jouw tuin om te toveren tot een bijenparadijs
• Ontdek welke drie essentiële dingen bijen nodig hebben om te overleven
• Kom erachter met welke planten je verschillende soorten bijen aantrekt
• Leer hoe je bijensoorten kunt herkennen en hoe je kunt bijdragen aan hun bescherming.

Na dit webinar weet je precies hoe je een bloeiende, bijvriendelijke tuin creëert waar niet alleen bijen, maar ook jij blij van wordt!

Meld je snel aan en help de bijen!

Het succesvolle project Heuvelrugtuinen, waarbij bewoners hun tuin vergroenen met o.a. inheemse planten, gaat in 2025 het zesde jaar in. Maar liefst zes gemeenten sluiten zich dit jaar bij dit project aan: De Bilt, Soest, Zeist, Rhenen, Woudenberg en Utrechtse Heuvelrug. Samen met deze gemeenten zetten Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug, Natuur en Milieufederatie Utrecht en IVN Natuureducatie zich in voor meer groene, biodiverse en klimaatbestendige tuinen op en rond de Utrechtse Heuvelrug. Zo versterken we samen de biodiversiteit en het watersysteem van de regio.

Waarom een Heuvelrugtuin?

Met een Heuvelrugtuin dragen inwoners bij aan de versterking van de biodiversiteit van het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug. Zo bestaat een Heuvelrugtuin voor minstens 60% uit planten, er wordt gifvrij getuinierd, het biedt beschutting voor vogels en insecten en je vindt er planten die passen in de omgeving van het Nationaal Park. Ook wordt er regenwater opgevangen, waardoor de tuin beter bestand is tegen periodes van droogte en wateroverlast. De afgelopen vijf jaar hebben we inwoners op en rond de Utrechtse Heuvelrug geholpen met advies, planten en regentonnen om aan de slag te gaan met hun Heuvelrugtuin.

Grote belangstelling

Het project Heuvelrugtuinen is dankzij de enthousiaste deelname van inwoners en partners gegroeid en inmiddels breed bekend in de regio. We zijn er alleen nog niet. Door de langere periodes van droogte en hevige regenbuien wordt het steeds belangrijker om onze omgeving aan te passen aan het veranderende klimaat. Daarom gaan we in 2025 verder om nog meer bewoners te inspireren om hun tuin groener en biodiverser te maken.

Wat betekent dit voor inwoners?

Inwoners op en rond de Utrechtse Heuvelrug kunnen ook dit jaar weer rekenen op praktische tips, inspirerende voorbeelden en ondersteuning om hun tuin te vergroenen en bewust om te gaan met water. Denk aan advies over inheemse planten, waterbeheer en het creëren van een natuurlijke leefomgeving voor vogels, bijen en vlinders. Ook zullen er in 2025 diverse activiteiten plaatsvinden om samen aan een groenere regio te werken.

Doe mee!

Iedereen kan een Heuvelrugtuin maken. Of je groene vingers hebt of juist niet, veel of weinig ervaring met tuinieren, een groot of klein budget. Op jouwheuvelrugtuin.nl vind je heel veel leuke tips voor het aanleggen van jouw Heuvelrugtuin. Heb je al zo’n tuin? Dan kun je die daar aanmelden en ontvang je een tuinbordje en inheems zadenzakje cadeau.

Meer weten? Bezoek jouwheuvelrugtuin.nl of volg ons op Facebook en Instagram.

Het project Heuvelrugtuinen is een initiatief van Nationaal Park Utrecht Heuvelrug, Natuur en Milieufederatie Utrecht en IVN Natuureducatie.