Samen natuurlijk en gebiedseigen leren tuinieren; tover jouw tuin om tot een Heuvelrugtuin onder begeleiding van heuvelrugtuincoach Barbara van de Sande. Tijdens 6 fysieke bijenkomsten en 5 online e-learning modules.
Deze cursus is ontwikkeld voor de beginnende natuurlijke tuinier op de Utrechtse Heuvelrug. Je krijgt een overzicht van en inzicht in de belangrijkste principes van natuurlijk en gebiedseigen tuinieren. Verder krijg je uiteraard allerlei handige tips mee om zelf aan de slag te gaan. Want zelf ervaren is toch echt de beste én leukste manier om tuinieren in de (steeds groenere) vingers te krijgen. Zo leer je bijvoorbeeld die planten uitzoeken die het in jouw tuin extra goed zullen doen en weet je straks hoe je het nuttige insecten naar hun zin maakt. Aan het eind van de cursus staat niets jou meer in de weg om van jouw tuin een heerlijke Heuvelrugtuin te maken!
Waarom een Heuvelrugtuin?
Een groene, gezonde en prettige tuin die past in de unieke omgeving van de Utrechtse Heuvelrug, dat is een Heuvelrugtuin. Maarn Maarsbergen Natuurlijk i.s.m. Studio Hiernaast nodigt inwoners van Utrechtse Heuvelrug e.o. uit om van hun eigen tuin een Heuvelrugtuin te maken. Zo zorgen we namelijk samen voor een betere leefomgeving voor nu en later. Tegelijkertijd beschermen en versterken we de prachtige natuur die het gebied rijk is.
Wanneer: 6 woensdagavonden van 19:30 tot 21:30 (startdatum 27 september 2023)
Waar: Dorpshuis Twee Marken Maarn
Vergoeding zaalhuur: Niet leden €30,-/Leden €15 (Lidmaatschap Maarn Maarsbergen Natuurlijk gezin €10,- per jaar)
Klik hier voor meer informatie en om je aan te melden.
Afgelopen weekend vond de eerste Open Heuvelrugtuinen Route plaats. Er viel een druppeltje regen, maar dat mocht de pret niet drukken en dat is natuurlijk juist alleen maar goed voor de tuinen! In de opengestelde tuinen waren vaak groepjes bezoekers te vinden, die benieuwd waren naar de Heuvelrugtuin van hun buurman- of vrouw. Tijdens de route kwamen de bezoekers elkaar geregeld weer tegen in een andere tuin en leerden elkaar op die manier kennen. De Heuvelrugtuiniers lieten enthousiast hun tuin zien aan de bezoekers én deelden hun tuinier geheimen, waarmee de bezoekers thuis zelf aan de slag kunnen en van hun tuin ook een stukje Nationaal Park kunnen maken.
Heuvelrugtuinier Thinka ontvang bijvoorbeeld 15 bezoekers in haar Heuvelrugtuin. Zij vertelt: “Veel mensen hadden interesse in de regenton en de afgekoppelde regenpijp. Mijn partner heeft praktische informatie uitgewisseld hierover. De wadi ‘in ontwikkeling’ leverde leuke idee-gesprekken op, dus het was juist wel leuk dat het nog niet helemaal klaar was.” Thinka heeft zelf gesprekken gevoerd met mensen over tuinieren op zandgrond en bijvoorbeeld de functie en het gebruik van pioniersplanten, maar ook over biodiversiteit: “Hoe groepen planten met gevarieerde wortelstelsels uiteindelijk robuuster zijn tegen klimaat invloeden, omdat ze onderling minder hoeven te concurreren om water en mineralen. Deze gesprekken waren (voor mij persoonlijk) erg leuk en zinvol omdat het over en weer bevestiging geeft om vol te houden met deze ultra-slow variant van tuinieren.”
Anouk Haaxma, wethouder gemeente Utrechtse Heuvelrug, en Gijs de Kruif, directeur-bestuurder Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug, bezochten een aantal tuinen in Amerongen. Ze begonnen hun rondje met een rondleiding door de ecologische moestuin Dorpsakker de Parel en gingen daarna op de fiets langs bij een paar particuliere Heuvelrugtuinen. Hoog bezoek dus voor de tuiniers!
Wij vonden het een hele geslaagde route en hopen dat alle bezoekers en Heuvelrugtuiniers hebben genoten. Dank aan de enthousiaste vrijwilligers voor het opzetten van deze dag. Op naar volgend jaar!
Op donderdag 29 juni heeft wethouder Gert van Laar de vierde voorbeeld Heuvelrugtuin in de gemeente Rhenen officieel geopend. Na Rhenen en Achterberg heeft nu ook het dorp Elst een plek in de openbare ruimte waar inwoners inspiratie en ideeën kunnen opdoen voor een ‘stukje Nationaal Park’ in hun eigen voor- of achtertuin.
Groene oase
Met de onthulling van het Heuvelrugtuin-paaltje mag de tuin aan de Christinastraat in Elst zich nu ook een Heuvelrugtuin noemen. Zo’n mooie, groene oase in bebouwd gebied zorgt ervoor dat regenwater makkelijker z’n weg de bodem in vindt. Geen overbodige luxe met de droge zomers die we steeds vaker meemaken. Bij het ontwerpen van de tuin is ook extra rekening gehouden met de keuze voor inheemse beplanting. Dat zijn planten die passen in de omgeving van het Nationaal Park en verschillende soorten insecten en vogels uit het gebeid zullen zich daarom thuis voelen in deze nieuwe tuin. Ook vind je in de nieuwe Heuvelrugtuin op verzoek van omwonenden veel eetbare plantensoorten en is er gekozen voor planten die niet veeleisend zijn in het onderhoud.
Elke tuin geschikt
Wethouder Gert van Laar is blij dat de nieuwe Heuvelrugtuin midden in een woonwijk staat, omdat dat laat zien dat elke tuin geschikt is. “Het maakt niet uit hoe groot of klein je tuin is. Zet er in plaats van tegels wat meer planten in en zo maken we samen onze woonomgeving groener en ook prettiger.” De tuin geeft bezoekers genoeg goede voorbeelden van planten die je daarvoor kunt kiezen, bijvoorbeeld egelantier, beemdkroon, wederik, kattenstaart en nog veel meer. Omdat deze planten van oudsher op de Utrechtse Heuvelrug horen, passen ze beter bij de bodemdieren, bestuivers en andere dieren die hier voorkomen. Kies je voor planten van de Heuvelrugtuin-plantenlijst in je tuin, dan help je de natuur in het Nationaal Park groeien en bloeien.
Heuvelrugtuinier Marije kocht in 2021 haar nieuwe huis. De achtertuin was erg verwilderd en Marije’s handen jeukten. Na wat onderzoek besloot ze een wadi aan te leggen in haar tuin. Een wadi is een lager stuk gelegen tuin, waarin regenwater zich verzamelt en in de bodem zakt. Super goed voor de waterhuishouding van je tuin!
In februari 2023 was het huis verbouwd en kon Marije eindelijk met de tuin aan de slag. Ze heeft eerst de bodemkwaliteit van de tuin verbetert en daarna een kuil gegraven. Ze had berekend dat de capaciteit van de wadi zo’n 3600L moest zijn (bij een hoge doorlatendheid en een bui van 60 mm). Dit betekende dat de kuil zo’n 8 à 9 m2 moest zijn.
De tuin van Marije in winter 2021/2022De eerste stappen naar de wadi!
Na het graven van de kuil werden de regenpijpen van de achtergevel en garage afgekoppeld en met (ondergrondse) buizen naar de wadi geleid. Begin april heeft Marije de eerste plantjes geplant:
Cardamine pratensis (pinksterbloem)
Salvia pratensis (veldsalie)
Lysimachia nummularia (penningkruid)
Silene flos-cuculi en dioica (echte – en dagkoekoeksbloem)
Lythrum salicaria (grote kattenstaart)
Flipendula ulmaria (moerasspirea)
Helenium Moerheim (zonnekruid)
In het najaar wordt hier nog de kievietsbloem (Frittilaria Meleagris) aan toegevoegd.
In april 2023 doorstond de wadi zijn eerst regenbui. Je ziet op de foto hieronder dat het regenwater mooi wordt opgevangen!
April 2023: de eerste regenbuiMei 2023: de plantjes doen het goed!
Inmiddels staat de wadi er zo bij. Wat een leuk project! Dankjewel voor het delen Marije!
Ga jij ook met jouw Heuvelrugtuin aan de slag? Deel het met ons! Zo inspireer je andere Heuvelrugtuiniers en leren we van elkaar.
Op zaterdag 13 mei vond de praktijkdag van Heuvelrugtuinen in de gemeente Woudenberg plaats. Omwonenden van de Breitnerlaan kregen meer te horen over hoe ze hun tuin kunnen verduurzamen. Het was tevens de aftrap van het project ‘Tegeltje eruit, plantje erin’, waarbij Woudenbergers worden aangemoedigd om hun tuin te verduurzamen. Door tegels uit de tuin te verwijderen en meer groen aan te brengen creëren we meer biodiversiteit in Woudenberg en wordt wateroverlast beperkt.
Samen met de Welkoop Woudenberg is het project ‘Tegeltje eruit, plantje erin’ opgezet. Vanaf maandag 15 mei t/m zaterdag 10 juni ontvangen alle Woudenbergers tegen inlevering van een tuintegel bij de Welkoop Woudenberg 3 gratis plantjes van het assortiment wild & inheems voor in hun tuin. De wild & inheemse planten zijn een belangrijk onderdeel van een Heuvelrugtuin. Ze passen bij de omgeving van het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug, zijn beter bestand tegen plagen én trekken vogels en insecten aan. Per persoon mag 1 tegel worden ingeleverd.
Wethouder Daphne de Kruif was ook aanwezig bij de aftrap van het project: “Door het veranderende klimaat hebben we steeds vaker te maken met lange periodes van droogte, maar ook hevige regenbuien. Het gevolg; wateroverlast. Met het aanleggen van een nieuw riool aan onder andere de Breitnerlaan proberen we hier al op in te spelen. Maar daarmee zijn we er nog niet. Woudenbergers kunnen ook stappen zetten door hun tuin te verduurzamen. Met het project ‘Tegeltje eruit, plantje erin’ hopen wij dat iedereen zijn ‘tegeltje’ bijdraagt!”.
Samen natuurlijk en gebiedseigen leren tuinieren; Tover jouw tuin om tot een Heuvelrugtuin aan de hand van 5 online modules en onder begeleiding van een heuvelrugtuincoach.
Wil je graag leren wat natuurlijk en gebiedseigen tuinieren inhoudt en hoe ook jij daar mee kunt beginnen in eigen tuin? Dan is deze cursus daarvoor een mooie kans dichtbij huis en samen met mensen uit de buurt.
Cursus ‘Jouw Heuvelrugtuin’ De cursus ‘Jouw Heuvelrugtuin’ is ontwikkeld voor de beginnende natuurlijke tuinier op de Utrechtse Heuvelrug. Je krijgt een overzicht van en inzicht in de belangrijkste principes van natuurlijk en gebiedseigen tuinieren. Verder krijg je uiteraard allerlei handige tips mee om zelf aan de slag te gaan. Want zelf ervaren is toch echt de beste én leukste manier om tuinieren in de (steeds groenere) vingers te krijgen. Zo leer je bijvoorbeeld die planten uitzoeken die het in jouw tuin extra goed zullen doen en weet je straks hoe je het nuttige insecten naar hun zin maakt. Aan het eind van de cursus staat niets jou meer in de weg om van jouw tuin een heerlijke Heuvelrugtuin te maken!
Waarom een Heuvelrugtuin?
Een groene, gezonde en prettige tuin die past in de unieke omgeving van de Utrechtse Heuvelrug, dat is een Heuvelrugtuin. Inwoners van gemeente Zeist worden uitgenodigd om van hun eigen tuin een Heuvelrugtuin te maken. Zo zorgen we namelijk samen voor een betere leefomgeving voor nu en later. Tegelijkertijd beschermen en versterken we de prachtige natuur die het gebied rijk is.
Wat mag je van de cursus verwachten?
Een cursus van 6 weken, bestaande uit drie fysieke bijeenkomsten en het zelfstandig doorlopen van 5 online e-learning modules.
Je doet basale kennis op van de belangrijkste principes achter natuurlijk en gebiedseigen tuinieren. De cursusinhoud is op beginnersniveau en dus is er geen voorkennis vereist.
Persoonlijke begeleiding en feedback van een bevlogen en ervaren coach en van je medecursisten.
Je sluit de cursus af met een (digitale) map vol inzichten over je eigen tuin, de nodige contacten die je om hulp of advies kunt vragen, een berg tips en handigheden en natuurlijk je persoonlijke goede voornemens voor in jouw Heuvelrugtuin.
En aan het eind ontvang je een starterspakket met 3 Heuvelrugtuin planten.
Wat breng je mee als cursist?
Dankzij de bijdrage van gemeente Zeist kunnen we de cursus aanbieden voor €12,95 per persoon. Er is een beperkt aantal plekken om de cursus te volgen. In ruil verwachten we dat je als cursist gemotiveerd bent en actief meedoet aan alle bijeenkomsten en opdrachten.
Je bent aanwezig tijdens de fysieke bijeenkomsten op dinsdag 16 mei, 6 juni en 27 juni van 19.30 uur tot 21.30 uur bij Het Beauforthuis.
Je neemt op eigen gelegenheid de tijd om elke week zelfstandig één e-learning module door te nemen, de bijbehorende opdrachten uit te voeren en hierover terug te koppelen (ca. 1.5 uur per week).
Je hebt zelf de apparatuur (pc of laptop, camera, internetverbinding) om de e-learning modules te doorlopen en je resultaten te delen.
Je wilt aanpassingen doen in jouw tuin of de manier waarop je die onderhoudt om hem meer natuurlijk en/of gebiedseigen te maken.
Je brengt het geleerde waar mogelijk in praktijk in je eigen tuin (of in de plannen die je daarvoor maakt).
Je staat open voor het delen van ideeën en ervaringen met de coach en je mede-cursisten.
Iets voor jou? Schrijf je in!
Zie je de cursus ‘Jouw Heuvelrugtuin’ helemaal zitten? Schrijf je dan in als cursist door een mail te sturen naar cursuscoach Adeline Gogelein via adeline.gogelein@gmail.com.
Wanneer:Zaterdag 3 juni van 10:00 tot 14:00 uur Waar: Prins Willem-Alexanderpark 317, 3902 CK Veenendaal
Na de opening van het nieuwe Groenhofgebouw van IVN-Veenendaal-Rhenen door de burgemeester van Veenendaal in mei 2022 is nu ook, na ruim een jaar hard werken door het Tuinteam, de educatieve tuin klaar om geopend te worden en dat zal gebeuren door de burgemeester van Rhenen! Er is een border met Heuvelrugplanten, een grote vijver en het regenwater wordt via verschillenden regentonnen en -vaten in de tuin gebruikt. Kom je kijken hoe mooi het is geworden?
Programma
10:00
Ontvangst met koffie/thee/limonade
10:30
De burgemeester van Rhenen, J.A. van der Pas, opent de educatieve tuin en de wethouder van Veenendaal, Marco Verloop, huldigt de Heuvelrugvoorbeeldtuin in
11:00
Workshop plantcombinaties (tot 12:30) met parallel daaraan activiteiten voor de kinderen
De hele ochtend door zijn er IVN-ers aanwezig om rondleidingen te geven.
Workshop Wil je in het hele groeiseizoen bloeiende planten in je tuin? Het kan allemaal door van je tuin een Heuvelrugtuin te maken. Samen met hovenier Frederike van der Kooij ga je aan de slag met een beplantingsplan voor jouw Heuvelrugtuin. Waar moet je op letten bij het ontwerp? Waar plaats je welke planten? Na afloop van de workshop ga je naar huis met jouw Heuvelrug-tuinplan. Zo wordt ook jouw Heuvelrugtuin een feit!
Kinderactiviteiten Tegelijkertijd met de workshop zijn er activiteiten voor kinderen, waaronder in ieder geval een grabbelton. Wat er verder te doen zal zijn, blijft nog even een verrassing.
Aanmelden & vragen De workshop en kinderactiviteiten zijn gratis, maar voor ons is het wél handig, als je je vooraf aanmeldt en wacht daar ajb niet te lang mee! Aanmelden kan via dit formulier. Neem voor vragen contact op met Hanneke Baretta-Bekker via groenhoftuin@ivnveenendaal-rhenen.nl
‘Op verschillende adressen in gemeente De Bilt’
Zaterdag 27 mei tussen 09:30 tot 12:30u
Wist je dat er ontzettend veel regenwater op je dak valt, wat allemaal in het riool belandt? Hartstikke zonde natuurlijk, want de grond en alle planten kunnen het goed gebruiken. Droge en hete zomers maken het voor planten moeilijk om voldoende water te vinden. Tegelijkertijd zorgen hoosbuien voor overbelasting van het riool. Door je regenpijp af te koppelen benut je al dit water doordat je het zo je tuin in laat stromen. En het afkoppelen van je regenpijp is nog heel simpel ook! Toch blijkt het in de praktijk vaak vragen met zich mee te brengen.
Daarom organiseren we op zaterdag 27 mei een demonstratie over het afkoppelen van een regenpijp. Op verschillende plekken in de gemeente koppelt regenwateradviseur Lanny Olie koppelt live een regenpijp af. Naast de demonstratie vertelt Lanny over de verschillende mogelijkheden waarop je kunt afkoppelen. Je leert hierbij alles over het opvangen van water in jouw tuin. Ook is er voldoende tijd om vragen over de mogelijkheden in jouw tuin te stellen aan Lanny. Zij heeft hierbij maar één doel voor ogen: je wordt enthousiast en gaat er meteen mee aan de slag. Want: regenwater brengt letterlijk leven in de tuin!
Aanmelden
Het is wél nodig om je vooraf aan te melden. Aanmelden kan via dit formulier. En deel deze uitnodiging vooral ook met je buurtbewoners!
Op zaterdag 29 en zondag 30 april organiseren we in samenwerking met kwekerij Griffioen en deelnemende tuincentra een mooie kortingsactie op het wild & inheemse plantenassortiment. Heuvelrugtuiniers kunnen dat weekend drie planten kopen voor maar €10,00.
De wild & inheemse planten zijn een belangrijk onderdeel van jouw Heuvelrugtuin. Ze passen bij de omgeving van het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug, zijn beter bestand tegen plagen én trekken vogels en insecten aan. Een Heuvelrugtuin bestaat voor minimaal 60% uit groen en hiervan zijn minimaal vijf planten en/of bomen inheems. Met deze actie creëer je dus heel gemakkelijk jouw Heuvelrugtuin of breid je jouw Heuvelrugtuin uit met de juiste planten.
Hieronder zie je een lijst van deelnemende tuincentra:
Tuincentrum ’t Vaarderhoogt in Soest
Tuincentrum Abbing in Zeist
Tuincentrum van Ee in Zeist
Tuincentrum Merkens in Langbroek
Tuincentrum Harkes in Ede
Kwekerij Groeneveld in Baarn
Tuincentrum De Schouw in Houten
Tuincentrum & Hoveniersbedrijf De Driesprong in Ede
Met ruim 30 deelnemers gaven op 20 maart door Gonda Laporte (Blauwe Huis), Annemarie ter Schure (Gemeente Utrechtse Heuvelrug) en Gerda Schregardus (Maarn Maarsbergen Natuurlijk) een afwisselende, kort en krachtige presentaties.
Gonda Laporte zette op een zeer duidelijke wijze uiteen hoe het natuurlijke eeuwen oude watersysteem van de Heuvelrug en Maarn/Maarsbergen werkt. Van oudsher heeft veel regenwater zich vastgezet in de diepe ondergrond van de Heuvelrug. Omdat dit al eeuwen in de Heuvelrug zit, is dit zeer schoon water. Sourcy gebruikt dit zelfs voor bronwater in flesjes! Doordat we meer water onttrekken uit de Heuvelrug en er weinig regenwater in komt, raakt onze natuurlijk waterbron op. Mede hierom pleit Gonda voor het vasthouden van het regenwater in de Heuvelrug. Door het water van de Heijgraeff, Maarnse Beek en de Grift niet te snel af te voeren en de oevers te beplanten met elzenbomen.
Annemarie ter Schure vertelde over de waterafvoer van de huizen. In Maarn en Maarsbergen is bijna overal een gescheiden systeem voor de afvoer van vuilwater én regenwater. In beide gevallen wordt het water afgevoerd en levert dit geen water op voor de Heuvelrug. Door het afkoppelen van de regenpijpen en het regenwater in een regenton op te vangen en de tuin in te laten lopen doen we dit wel.
Extra aandacht werd gevraagd voor vuilwater in de afvoer van regenwater. Bijvoorbeeld door een wasmachine in de schuur op de afvoer van het regenwater aan te sluiten. Of de auto te wassen op straat, waardoor de zeepresten de afvoer van het regenwater in gaan.
Gerda Schregardus vertelde in een notendop hoe je regenpijpen kunt afkoppelen en waar je rekening mee moet houden. Bijvoorbeeld: de doorlaatbaarheid van de bodem; grootte van het dak; verhouding dak: tuin.
En vooral hoe leuk het om water in je tuin te hebben voor de vogels kikkers, libellen. De cadeautjes van de natuur.
