Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug nieuwe samenwerkingspartner van het ReGeNL Groeifondsprogramma

Geschreven door

Stichting Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug (Stichting NPUH) en ReGeNL bundelen de krachten voor een toekomstbestendig agrarisch landschap in de provincie Utrecht. De samenwerking werd half oktober officieel bekrachtigd door de ondertekening van een samenwerkingsovereenkomst door beide partijen. Stichting NPUH is daarmee formeel samenwerkingspartner van het ReGeNL-programma dat wordt gefinancierd door het Nationaal Groeifonds.

 

Samenwerkingsovereenkomst

Ontwikkelingen in en rondom het Nationaal Park, op de flanken, hebben een sterke invloed op het gebied. Op de flanken van de Utrechtse Heuvelrug, in de Eemvallei, de Gelderse Vallei, de Kromme Rijnstreek, en (een klein gedeelte van) het Vechtplassengebied, zijn veel agrarische ondernemers. Met de huidige ontwikkelingen rondom de agrarische transitie en de opgaves waar het gebied en de stakeholders voor staan ontstaat er een steeds grotere behoefte om ook op dit thema vanuit Nationaal Parkverband met elkaar samen te werken, waarbij zeggenschap, mandaat en eigenaarschap bij alle stakeholders en betrokken partijen geborgd blijft.

De Utrechtse Heuvelrug en haar flanken

 

ReGeNL Groeifondsprogramma

ReGeNL is een landelijk programma dat boeren ondersteunt bij de overgang naar regeneratieve landbouw, een aanpak die voedselproductie combineert met herstel van bodem, biodiversiteit en klimaat. Het doel: vóór 2031 samen met 1.000 boeren de omslag maken naar regeneratieve landbouw. Om dit doel te bereiken, wordt ReGeNL gesteund door meer dan 50 partners uit de hele keten van financiers en kennisinstellingen tot beleidsmakers, verwerkers en retail. Onder hen bevinden zich toonaangevende coöperaties, netwerken en onderzoeksinstellingen zoals FrieslandCampina, Cosun, Agrifirm, Rabobank, Wij.land, De plaatsen, BoerenNatuur, CSA Netwerk, Toekomstboeren, Plaatsen, ZLTO en Wageningen University & Research. Het programma wordt gefinancierd door het Nationaal Groeifonds

“De kracht van deze samenwerking zit in het verbinden van partijen die elkaar in de praktijk nodig hebben,” zegt IJsbrand Snoeij, manager gebiedsperspectief bij ReGeNL. “Op en rond de Utrechtse Heuvelrug komen landbouw, natuur en samenleving letterlijk samen. Juist daar is het essentieel dat boeren, terreinbeheerders, overheden en kennisinstellingen gezamenlijk optrekken, ieder vanuit zijn eigen rol en verantwoordelijkheid. Alleen door die verbinding kunnen we werken aan een landschap dat economisch, ecologisch én maatschappelijk toekomstbestendig is.”

 

Aansluiting bij bestaande activiteiten

De samenwerking met ReGeNL sluit aan op nieuwe activiteiten waar stichting NPUH aan bijdraagt, waaronder groenblauwe dooradering, agroforestry, bodem & water en onderzoek & monitoring. Zo ontving Stichting NPUH recent €300.000 aan subsidie via het Deltaplan Biodiversiteit voor de aanleg van groenblauwe dooradering en agroforestry elementen op agrarische gronden en erven samen met regionale projectpartners, waaronder overheden, agrariërs en agrarische collectieven. De komende periode wordt met de regio verkend welke projecten en initiatieven Stichting NPUH en ReGeNL in en op de flanken van de Utrechtse Heuvelrug kunnen initiëren. 

Het regende tegels (en water): groene ruilactie fleurt Soest op

Geschreven door

Afgelopen zaterdag 1 november kleurde Soest een stukje groener dankzij de succesvolle tegelruilactie op drie locaties in de gemeente. Ondanks de regen kwamen inwoners vol enthousiasme tegels inleveren. Gewapend met regenpakken of tussen de buien door werden ze warm onthaald door vrijwilligers met koffie, iets lekkers én persoonlijk tuinadvies. Zo ontstonden er gezellige gesprekken en nieuwe buurtontmoetingen.

Ook de tegeltaxi draaide op volle toeren: maar liefst 23 inwoners maakten gebruik van deze service. In totaal werd 172 m² aan tegels opgehaald—voldoende om heel wat tuinen te veranderen in bloeiende, groene oases.

Met inheemse Heuvelrugtuinplanten, biologische bloembollen en handige tuintips gingen bewoners blij naar huis. De actie laat zien dat juist kleine aanpassingen in de tuin een groot verschil kunnen maken voor biodiversiteit en klimaat op de Heuvelrug.

Een groot dankjewel aan alle deelnemers en vrijwilligers die samen zorgden voor een extra groene dag in Soest!

Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug draagt bij aan onderzoek naar natuurinclusieve bedrijven

Geschreven door

Vanuit de Onderzoeks- & Onderwijshub Utrechtse Heuvelrug is Stichting Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug aangesloten als één van de partners binnen het project ‘Natuurinclusieve Bedrijven’.

Natuurinclusief gedrag

Dit tweejarige onderzoek wordt uitgevoerd door Aeres Hogeschool, Hanze Hogeschool, Hogeschool Utrecht en Hogeschool Van Hall Larenstein in samenwerking met diverse partners uit onder meer de bouw, gezondheidszorg, landbouw en natuur. In dit project wordt getracht natuurinclusief gedrag in bedrijven te stimuleren. De focus ligt daarbij op de individuele medewerkers, als katalysator voor bredere veranderingen binnen organisaties: hoe kunnen we natuur een vanzelfsprekend onderdeel maken van het dagelijks handelen van werknemers?

Het onderzoek richt zich met case studies op vier domeinen van het Collectief Natuurinclusief: Landbouw, Bouw, Infrastructuur en Gezondheid. Het NPUH zal hierbij overkoepelend een bijdrage leveren als case study partner.

Het project heeft als doel om effectieve strategieën en trainingsmodules te ontwikkelen die bedrijven kunnen ondersteunen in het stimuleren van natuurinclusief gedrag. Daarnaast worden vergaarde inzichten opgenomen in het onderwijs van hogescholen en mbo’s, zodat een toekomstige lichting natuurinclusieve ondernemers en werknemers wordt klaargestoomd.

Onderzoeks- en Onderwijshub

De samenwerking tussen Hogeschool Utrecht en Stichting NPUH is tot stand gekomen binnen de Onderzoeks- en Onderwijshub Utrechtse Heuvelrug. Binnen deze hub werken wetenschappers, studenten en stakeholders aan relevante vraagstukken uit de onderzoeksagenda van Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug, om zo bij te dragen aan de bescherming, het behoud en de ontwikkeling van natuur, landschap en erfgoed.

Meer informatie over de Onderzoeks- en Onderwijshub.

Financiële steun beschikbaar voor agroforestry en meer biodiversiteit op de Utrechtse Heuvelrug

Geschreven door

Stichting Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug biedt samen met partners financiering en ondersteuning voor vergroening van jouw agrarische grond of erf met de aanleg van agroforestry en groen-blauwe landschapselementen vanuit het Deltaplan Biodiversiteitsherstel.  

Groene verbindingen

In totaal is er 300.031 euro beschikbaar vanuit het Deltaplan. De nadruk ligt op het herstellen van groene verbindingen en het realiseren van nieuwe verbindingen passend bij de cultuurhistorische identiteit van de Utrechtse Heuvelrug en omringende gebieden. Daarmee creëren we de hoogst mogelijke waarde voor biodiversiteit. Het project is al gestart en moet voltooid zijn op uiterlijk 1 mei 2026. 

Landschapselementen

We maken samen met jou een plan wat precies past bij jouw behoeftes en wensen. De aan te planten landschapselementen bestaan o.a. uit poelen, boomweides, voederhagen, functionele houtsingels ten behoeve van akkerbouw, en knotbomenrijen. Het type bodem en de locatie bepaalt welke landschapselementen geschikt zijn en welke boom- en struiksoorten worden aangeplant. 

Samenwerking

Dit project is een samenwerking tussen Stichting Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug, Collectief Eemland, BoerenBos, de landschapscoördinatoren van onder andere gemeente Utrechtse Heuvelrug, Bunnik, de Bilt, Wijk bij Duurstede, Zeist & Amersfoort, Vereniging Nederlands Cultuurlandschap, Provincie Utrecht, Natuur- en Milieufederatie Utrecht en BoerenNatuur Utrecht Oost. Deze partijen bieden allen hun eigen expertise op het gebied van biodiversiteitsherstel op agrarische gronden. 

Over het Deltaplan

Het Deltaplan Biodiversiteitsherstel is een gezamenlijke beweging waarin natuurorganisaties, boeren, burgers, kennisinstellingen, overheden en bedrijven intensief samenwerken om biodiversiteitsverlies in Nederland in 2030 om te buigen naar herstel. 

Meer informatie of heb je interesse om deel te nemen? Ga naar: npuh.nl/deltaplan-biodiversiteitsherstel

Dieren in jouw tuin: bezoek de reizende fototentoonstelling in De Bilt

Geschreven door

Wist je dat allerlei dieren zich verborgen houden in jouw tuin? Inwoners op en rondom de Utrechtse Heuvelrug leven bijvoorbeeld samen met veelvoorkomende dieren als de eekhoorn en de merel. Maar ook kunnen ze af en toe een vos of steenmarter in hun tuin spotten. In 2023 plaatsten Heuvelrugtuiniers voor een actie van de projecten Heuvelrugtuinen en Wild in je Achtertuin wildcamera’s in hun achtertuin. Het resultaat: een tijdelijke fototentoonstelling die laat zien wat er allemaal leeft in je achtertuin. De tentoonstelling reist langs verschillende gemeentehuizen op en rondom de Utrechtse Heuvelrug.

Wildcamera’s
200 inwoners op en rond de Utrechtse Heuvelrug kregen in 2023 een wildcamera in hun tuin. Vier weken lang legden die overdag én ’s nachts elke beweging vast. Zo konden deelnemers ontdekken welke dieren hun tuin gebruiken om te schuilen, eten of slapen. De wildcamera’s fotografeerden uiteindelijk 43 verschillende diersoorten, waarvan 15 soorten zoogdieren en 27 vogelsoorten. Veel geziene gasten waren de egel, muis, eekhoorn, vos en das. Van de vogels vlogen de merel, vink en houtduif het meest voorbij. Een deelnemer vertelt: “We zagen vooral konijnen en vogels, wat ons heeft geïnspireerd om meer planten, struiken en bomen in onze tuin te plaatsen. We willen echt iets doen voor de biodiversiteit en om dieren een fijne plek te geven.”

Fototentoonstelling
De fototentoonstelling toont zeven van de mooiste foto’s van deze dieren in de Heuvelrugtuinen. Deze reist sinds november 2024 door de provincie.

Vanaf zaterdag 1 november is de tentoonstelling te zien in de kunstgang van het gemeentehuis De Bilt. Bezoekers kunnen de foto’s daar gratis bekijken tijdens de reguliere openingstijden van het gemeentehuis. Adres: Soestdijkseweg Zuid 173, 3721 AB Bilthoven

Over Heuvelrugtuinen
Heuvelrugtuinen is een initiatief van Nationaal Park Utrecht Heuvelrug, Natuur en Milieufederatie Utrecht en IVN Natuureducatie en wordt mede mogelijk gemaakt door de steun van diverse partners en sponsoren. Elke Heuvelrugtuin is goed voor de natuur en draagt bij aan voldoende drink- en grondwater. Doordat Heuvelrugtuinen zo natuurvriendelijk zijn, zijn ze beter bestand tegen hitte, droogte en wateroverlast. Zo maak je van jouw tuin een stukje Nationaal Park. Op dit moment zijn er 400 Heuvelrugtuinen, door de hele provincie. Jouw tuin ook omtoveren tot Heuvelrugtuin? Kijk dan op jouwheuvelrugtuin.nl.

Jongerenraad Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug zoekt nieuwe leden

Geschreven door

De Jongerenraad Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug breidt uit! Ben jij tussen de 16 en 24 jaar oud en woon je in een gemeente op of rondom de Utrechtse Heuvelrug? Wil je meer leren over natuur en meedenken over behoud hiervan? Word dan lid van de Jongerenraad!

Meld je hier aan

De Jongerenraad is een adviesorgaan van jongeren tussen de 16 en 26 jaar. De raad mag gevraagd en ongevraagd advies geven aan de Stichting Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug (NPUH) en haar samenwerkingspartners over alles wat er speelt (of zou moeten spelen) op en rondom de Utrechtse Heuvelrug. Ook zorgt de raad dat jongeren meer betrokken raken bij wat er allemaal speelt. En dat is belangrijk, want het behouden, beschermen en ontwikkelen van natuur, landschap en (cultureel) erfgoed is een complexe uitdaging. En daar kunnen we de ideeën en hulp van jongeren goed bij gebruiken! De Jongerenraad zoekt daarom naar nieuwe leden die de raad komen versterken.

Wat doe je binnen de Jongerenraad?

  • Je adviseert stichting Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug en denkt mee over behoud en bescherming van natuur, landschap en (cultureel) erfgoed.
  • Je denkt mee over de toekomst van het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug.
  • Je haalt ideeën op bij jongeren op en rondom de Utrechtse Heuvelrug.
  • Je sluit aan bij overleggen met samenwerkingspartners van stichting Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug.
  • Je denkt mee bij de organisatie van activiteiten en campagnes gericht op jongeren en leert hier zo meer over.
  • Je denkt mee over de verdere ontwikkeling van de Jongerenraad.

Waarom zou je deelnemen aan de Jongerenraad NPUH?

  • Je draagt bij aan het behouden, beschermen en ontwikkelen van natuur in jouw directe omgeving.
  • Je leert meer over wat er komt kijken bij de organisatie rondom een Nationaal Park.
  • Je gaat mee op excursies in het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug.
  • Je kunt je eigen projecten/activiteiten initiëren.
  • Je gaat samen met enthousiaste leeftijdsgenoten aan de slag.
  • Je bouwt een netwerk op.
  • Het is een mooie toevoeging aan je CV.
  • En het belangrijkste: het is natuurlijk gewoon heel erg leuk!

Meer weten of je aanmelden? Ga naar www.npuh.nl/jongerenraad! Aanmelden kan t/m 16 november 2025.

Meld je hier aan

 

Nieuwe Heuvelrug voorbeeldtuin in De Bilt in de maak

Geschreven door

In De Bilt wordt binnenkort een nieuwe Heuvelrugvoorbeeldtuin aangelegd! De Werkgroep Biodiversiteit De Bilt heeft samen met de gemeente het initiatief genomen om in het park bij het Zonneplein een inspirerende, natuurlijke tuin te realiseren. Deze tuin laat zien hoe bewoners hun eigen tuin kunnen omtoveren tot een plek waar natuur alle ruimte krijgt.

De tuin wordt ingericht volgens het concept van Heuvelrugtuinen – een tuin die goed is voor insecten, vogels en andere dieren, maar ook aantrekkelijk is voor mensen. Er komt bloemrijk grasland, een stukje heide, een klein akkertje en struweel langs de randen. Ook wordt er gewerkt met reliëf om het terrein een natuurlijk karakter te geven.

Informatiebijeenkomst – zaterdag 1 november

Op zaterdag 1 november om 15.00 uur organiseert de Werkgroep Biodiversiteit De Bilt een informatiebijeenkomst op locatie. Iedereen is welkom bij de toekomstige voorbeeldtuin, in het park bij het Zonneplein (achter het gebouw van de Jehova Getuigen aan de Jupiterlaan). Tijdens de bijeenkomst wordt het ontwerp toegelicht en is er ruimte voor vragen en ideeën van omwonenden.

Mocht je niet aanwezig kunnen zijn maar wel graag met de werkgroep in gesprek willen gaan, dan kun je contact opnemen met Bart van Tooren (bartvantooren@xs4all.nl) namens de werkgroep Biodiversiteit de Bilt.
Meer informatie over de werkgroep: www.duurzaamdebilt.nl/portfolio/werkgroep-biodiversiteit

Plantdag – zaterdag 29 november

Een paar weken later, op zaterdag 29 november, gaan de handen uit de mouwen! Samen met buurtbewoners wordt de tuin dan aangeplant. Iedereen – van jong tot oud – kan meedoen.

Wil je graag aansluiten bij de plantdag? Stuur dan een berichtje naar m.grievink@ivn.nl.

Met deze voorbeeldtuin groeit het netwerk van Heuvelrugtuinen weer verder, en wordt ook in De Bilt zichtbaar hoe we samen kunnen zorgen voor meer biodiversiteit, natuur en water op de Utrechtse Heuvelrug.

De mooiste herfstvakantie beleef je buiten!

Geschreven door

Van 18 tot en met 26 oktober organiseert Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug opnieuw de jaarlijkse Beleefweek. Of je nu al jaren op de Utrechtse Heuvelrug woont of hier slechts een dag op bezoek bent: iedereen is van harte welkom om deel te nemen aan uiteenlopende activiteiten voor jong en oud.

Tijdens de Beleefweek ontdek je het unieke verhaal van de Utrechtse Heuvelrug. Ga mee op paddenstoelen-safari, haal natte voeten op het Leersumse Veld, of speur samen met je familie naar verhalen van ons erfgoed. Elke dag is er iets nieuws te beleven, van theater en excursies tot workshops en wandelingen.

Met de Beleefweek wil het Nationaal Park bewoners en bezoekers laten ervaren hoe bijzonder dit gebied is. Wist je dat de heuvels waarop we wonen, werken en recreëren al meer dan 150.000 jaar oud zijn? Dat ze van nature zuiver drinkwater produceren? En dat je hier de grootste concentratie landgoederen van Nederland vindt? De Beleefweek vertelt dat verhaal, over heuvels, bossen, landgoederen, water en cultuurhistorie, via bijzondere activiteiten op de mooiste plekken van de Heuvelrug.

Enkele highlights uit het programma

  • Theatrale rondleiding op Landgoed Eyckenstein – 18 oktober
    Twee acteurs nemen bezoekers als baron en barones mee in de geschiedenis van de buitenplaats. Leuk voor kinderen vanaf ca. 6 jaar.
    Meer informatie & aanmelden

  • Audio-ervaring ‘Stemgelijkheid’ – 19 oktober
    Een indrukwekkende ervaring over de rechten van de natuur, ontwikkeld door Sascha Vreekamp van de Jongerenraad NPUH.
    Meer informatie & aanmelden

  • Webinar ‘Heuvelrug vol vlinders’ – 22 oktober
    In samenwerking met De Vlinderstichting: een gratis online sessie vol tuintips voor meer vlinders in jouw Heuvelrugtuin.
    Meer informatie & aanmelden

  • Fabeltastische Herfst op het Leersumse Veld – 22 & 25 oktober
    Maak je eigen boek vol fabeldieren in een betoverende herfstsetting.
    Meer informatie & aanmelden

Daarnaast zijn er talloze speurtochten, paddenstoelenwandelingen en volop mogelijkheden om onze ontdekcentra, de Utrecht Time Machine of de Boscast te ontdekken.

Ontdek het hele programma

Het volledige programma van de Beleefweek vind je op www.npuh.nl/beleefweek

Laat je verrassen, trek je wandelschoenen aan en beleef deze herfst het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug!

Tegel eruit, groen erin! Doe mee met de Tegelruilactie in Soest

Geschreven door

Op zaterdag 1 november organiseert het project Heuvelrugtuinen samen met de gemeente Soest een feestelijke Tegelruilactie. Tussen 11.00 en 14.00 uur kun je bij drie locaties in Soest je oude tuintegels inleveren en ze direct omruilen voor inheemse planten, biologische bloembollen én gratis tuinadvies van ervaren vrijwilligers. Neem een foto van je tuin mee voor de beste tips! Let op: op=op.

Heb je meer dan 1 m² tegels om weg te doen? Geen probleem: de Tegeltaxi kan langskomen om de tegels bij je thuis op te halen. Zo maken we samen Soest groener, aantrekkelijker voor bijen en vlinders én beter bestand tegen hitte en wateroverlast.

Wethouder Aukje Treep: “Wegens succes laten we de Tegeltaxi weer rijden. Gaat u ook voor meer groen en haalt u uw tegels uit de tuin? We helpen u graag!”

Vraag de Tegeltaxi aan via de website van de gemeente Soest. Let op: dit is een eenmalige actie en vol=vol.

Locaties waar je tegels kunt ruilen:

  • Soesterberg: Buurtcentrum De Basis, Den Berghplein 1
  • Overhees: parkeerplaats hoek Willaertstraat & Dorpsstreek (tegenover de Ideabieb)
  • ’t Hart: BSO de Zevensprong, Beetzlaan 48

Voor de tegelruil bij de drie locaties hoef je je niet aan te melden. Je kunt gewoon langskomen tussen 11.00 en 14.00 uur.

Groene Burendag in De Bilt: een stukje Heuvelrug in je eigen straat

Geschreven door

Op Burendag, afgelopen 27 september, staken de bewoners van het Meidoornpad en de Jasmijnstraat in de Bilt de handen uit de mouwen om hun buurt groener te maken. Dat deden ze niet zomaar, maar in Heuvelrug-stijl. Door tuinen in te richten met streekeigen planten, halen ze letterlijk de Utrechtse Heuvelrug hun wijk in.

Samen aan de slag
Met hulp van gemeente De Bilt, woningcorporatie Woongroen en biologische kwekerij Bijenkans uit de Bilt werden tuinen omgetoverd tot een mini stukjes Heuvelrug. Onder genot van koffie en een broodje kwamen buurtbewoners samen om hun buurt een stukje groener te maken.

Er werden tientallen inheemse planten geplant, zoals dovenetel, veldsalie en kruipend zenegroen. Dat is goed nieuws voor vlinders, bijen en vogels die nu meer voedsel en schuilplekken vinden. Tegels maakten plaats voor planten. Zo kan het water makkelijker de grond in na een heftige regenbui en zal er dus minder water overlast zijn in de toekomst.

“Ik ben heel benieuwd hoe alles in het voorjaar eruitziet als alles gaat bloeien, op naar meer vlinders!” – inwoner van de Bilt

Zelf meedoen?
Wil jij ook een stukje nationaal park in je tuin? Je hoeft geen tuinexpert te zijn om mee te doen. Ook kleine tuinen en balkons kunnen vergroenen en bijdragen aan het nationaal park. Kijk op onze website hoe jij aan de slag kunt, met bijvoorbeeld een online cursus, plantenlijst met soorten die bijdragen aan de biodiversiteit en checklist waar je aan moet denken als je van jouw tuin een Heuvelrugtuin wilt maken.

Houd ook onze agenda in de gaten voor de andere vergroeningsacties, zoals in de Bilt dit najaar het aanleggen van een voorbeeld Heuvelrugtuin op het Zonneplein. Wil je meer leren over Heuvelrugtuinen of vind je het leuk om te helpen bij de aanleg van de tuin, neem contact op met m.grievink@ivn.nl.